Het leed dat Job treft heeft - zo is het verhaal opgebouwd - als oorzaak een weddenschap in de hemel. Daar komen God en de hemelbewoners, waaronder de Satan, bij elkaar. God maakt daar de fout om op te scheppen over zijn aardse vriend Job. Dat had hij beter niet kunnen doen, want de Satan neemt dat als aanleiding om God tot een weddenschap uit te dagen: ik zal je laten zien dat Job zijn geloof verliest als het hem niet meer voor de wind gaat. Die voorstelling is literair prachtig, maar ik vraag me af of het ons gerust kan stellen. Het is zo dat in deze voorstelling de Eeuwige inderdaad een grens stelt aan alle kwaad dat de satan kan uitvoeren - maar het kan dus ook zomaar gebeuren dat hij zich tot een weddenschap laat verleiden... Dit beeld bevat ook de geruststelling dat het in ieder geval niet aan Job zelf gelegen heeft dat hem het noodlot treft (waar zijn vrienden verderop toch anders over blijken te denken) - maar wat voor troost is dat als God willekeurig met ellende rondstrooit? Je zou uit dit stuk de conclusie kunnen trekken dat het beter is om niet al te voorbeeldig te leven als mens, want dan vestig je hemelse aandacht op je en je weet maar nooit waar dat op uitloopt... Maar ik denk dat het boek niet bouwstenen voor dogmatiek wil aanreiken over hoe het leed in de wereld verdeeld wordt. Veel boeiender lijkt me om te gaan kijken naar het tussenmenselijke: wat doen wij zelf als we naar iemand toegaan die door onmetelijke ellende is getroffen? Hebben we verklaringen bij ons waarom dat zo kon gebeuren? Hebben we de neiging de getroffene ook van het geloof af te helpen, zoals de vrouw van Job? Of zien we meer in zeven dagen zitten zwijgen, zoals de vrienden die hem opzoeken? Wat zijn wij voor mensen, "als het kwaad goede mensen treft", zoals de titel van een boek van Harold Kushner was, dat in mijn studietijd heel wat mensen aansprak...