Natuurlijk weten wij wel dat er veel geweld onder de mensen is. Maar dat afgehakte hoofd dat deze week in Amsterdam werd gevonden, zet mij wel weer extra aan het denken. Mensen zijn gruwelijk. De Romeinen zeiden het al: homo homini lupus. Dat mensen geweldenaars zijn, blijkt ook uit de gelijkenis die Jezus hier vertelt. De boodschappers worden met geweld tegemoetgetreden of zelfs vermoord. Zo zijn de mensen? Boodschappers van God herinneren de mensen er aan dat de wereld niet van hen is, dat ze die alleen gekregen hebben om er een tijd verantwoordelijk mee om te gaan. Maar mensen vermoorden liever de boodschappers dan de boodschap te moeten horen. Gek eigenlijk, het slot van die gelijkenis: de religieuze leiders, zo staat er, hebben door, dat Jezus hen bedoelt met de pachters in de gelijkenis. Toch reageren ze onverminderd met geweld: ze nemen zich des te harder voor om deze boodschapper van kant te maken.
Een woord misschien nog over de uitwerking van een bepaalde uitleg van deze tekst (ik weet niet of ik hier zondagmorgen op in wil gaan): Bij deze tekst is het belangrijk om goed te lezen. De kerk heeft dat in het verleden vaak niet goed gedaan. En deze tekst gebruikt om een stuk substitutietheologie te onderbouwen. Met nadruk op de laatste verzen van de gelijkenis zou dan de kerk de nieuwe eigenaar van de wijngaard zijn, dus de kerk het nieuwe Israel. Inderdaad is met de wijngaard in de bijbel vaak het godsvolk Israel bedoeld. Hier ook. Maar als je hier de vervanging van Israel door de kerk inleest zie je over het hoofd dat Israël de wijnstok is en niet de pachters. De pachters zijn de leiders van het volk, die als vanzelfsprekend de wijngaard beheren en eigenmachtig te werk gaan. Wie "de anderen" zijn die er misschien komen wordt niet gezegd. Het is de gelijkenis om het effect te doen: dit kan zo nooit goed gaan!